Năm 2024 khép lại với một dấu son chói lọi cho ngành điều Việt Nam khi kim ngạch xuất khẩu cán mốc 4,37 tỷ USD, tương đương 730 nghìn tấn hạt điều “made in Vietnam” tìm đường đến tay người tiêu dùng toàn cầu. Con số ấn tượng này không chỉ bỏ xa kỷ lục 3,63 tỷ USD của năm 2021 mà còn vẽ nên một bức tranh tươi sáng về sức bật và vị thế của “vàng trắng” Việt Nam trên bản đồ nông sản thế giới.
Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan được Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) công bố, hành trình xuất khẩu hạt điều trong năm 2024 đã chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ cả về lượng (13,3%) và giá trị (20,2%) so với năm trước đó. Đáng chú ý, giá trị bình quân mỗi tấn hạt điều xuất khẩu cũng ghi nhận mức tăng 6,1%, đạt khoảng 6.003 USD. Bản đồ thị trường xuất khẩu cũng chứng kiến những chuyển động tích cực khi châu Á, châu Mỹ và châu Âu đồng loạt “mở hầu bao” cho hạt điều Việt, trong đó châu Mỹ nổi lên là điểm sáng với mức tăng trưởng ấn tượng 30,4% về giá trị.
“Cơn lốc” hạt điều càn quét các thị trường lớn:
Hai “ông lớn” Hoa Kỳ và Trung Quốc tiếp tục khẳng định vai trò là “đầu tàu” tiêu thụ hạt điều Việt. Trong 11 tháng đầu năm, “xứ cờ hoa” đã nhập khẩu tới 179,48 nghìn tấn hạt điều Việt Nam, trị giá 1,07 tỷ USD, tăng lần lượt 24,4% và 31,6%. Thị trường tỷ dân Trung Quốc cũng không kém cạnh khi “chiêu mộ” 117,42 nghìn tấn, mang về 687,84 triệu USD, tăng 18,9% về lượng. Không chỉ dừng lại ở đó, hạt điều Việt còn chinh phục thành công những thị trường khó tính tại EU như Hà Lan, Đức, Tây Ban Nha…
Ông Trần Hữu Hậu, Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Điều Việt Nam, chia sẻ: “Mặc dù đối mặt với không ít thách thức từ yếu tố mùa vụ đến biến động thị trường, hạt điều vẫn hiên ngang góp mặt trong top 7 mặt hàng nông nghiệp xuất khẩu chủ lực của Việt Nam. Kỷ lục 4,37 tỷ USD là minh chứng hùng hồn cho nỗ lực của toàn ngành.” Thành tích này càng thêm ý nghĩa khi Việt Nam tiếp tục giữ vững ngôi vương xuất khẩu điều nhân toàn cầu trong suốt 18 năm liên tiếp, chiếm hơn 80% tổng sản lượng xuất khẩu của thế giới.
Kỳ vọng vào một tương lai “màu mỡ”:
Sức hút của hạt điều không chỉ đến từ hương vị thơm ngon mà còn từ xu hướng tiêu dùng lành mạnh ngày càng được ưa chuộng. Tại châu Âu, đặc biệt là Đức, nhu cầu về hạt điều tăng cao vào mùa đông và ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong ngành thực phẩm và đồ uống. Các nhà sản xuất bánh kẹo, ngũ cốc, kem hay bơ hạt điều đều “ưu ái” nguyên liệu này.
Báo cáo từ www.straitsresearch.com dự báo thị trường hạt điều toàn cầu sẽ đạt quy mô 11,67 tỷ USD vào năm 2033, với mức tăng trưởng bình quân 4,6%/năm. Động lực tăng trưởng này đến từ sự phát triển của ngành chế biến thực phẩm, được thúc đẩy bởi quá trình đô thị hóa và sự thay đổi trong lối sống tiêu dùng.
Cục Xuất nhập khẩu nhận định, uy tín thương hiệu hạt điều Việt Nam đã được khẳng định vững chắc trên thị trường quốc tế, có mặt trên kệ hàng của hơn 90 quốc gia và vùng lãnh thổ. Tuy nhiên, để duy trì vị thế dẫn đầu, Việt Nam không chỉ dựa vào nguồn cung nội địa mà còn nhập khẩu một lượng lớn điều thô, chủ yếu từ Campuchia, quốc gia đang nổi lên như một “cường quốc” mới trong ngành điều.
Bài toán “giữ lửa” cho ngôi vương:
Mặc dù gặt hái được những thành công vang dội, ngành điều Việt Nam vẫn còn nhiều việc phải làm để củng cố vị thế. Việc phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu đặt ra bài toán về tính bền vững và khả năng chủ động nguồn cung. Bên cạnh đó, việc nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm, đa dạng hóa thị trường và ứng dụng công nghệ vào sản xuất cũng là những yếu tố then chốt để ngành điều Việt Nam tiếp tục “bứt tốc” trong tương lai.
Với những tín hiệu tích cực từ thị trường và nội lực của ngành, kỷ lục xuất khẩu năm 2024 không chỉ là một con số biết nói mà còn là động lực mạnh mẽ, mở ra một chương mới đầy hứa hẹn cho hành trình chinh phục thị trường thế giới của “vàng trắng” Việt Nam.
