Sau 5 năm triển khai, Chương trình OCOP đã lan tỏa mạnh mẽ trên toàn quốc, đóng góp tích cực vào chương trình xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025. Đến tháng 6/2024, cả nước ghi nhận 13.368 sản phẩm OCOP với đa dạng ngành hàng, trong đó có hơn 70% sản phẩm đạt 3 sao, khoảng 26% đạt 4 sao, và còn lại đạt 5 sao. Điều này thể hiện sự chuyển mình của kinh tế nông thôn và đóng góp lớn về mặt xã hội, tạo việc làm cho lao động nữ và người dân tộc thiểu số.
Một gian trưng bày sản phẩm OCOP của tỉnh Quảng Ngãi.
Những thách thức trong phát triển bền vững OCOP
Mặc dù chương trình OCOP đã mang lại nhiều hiệu quả tích cực, song vẫn còn những điểm yếu cần khắc phục. Nhiều sản phẩm OCOP chưa có chỗ đứng vững chắc trên thị trường, và một số địa phương chưa thực sự chủ động hỗ trợ chủ thể OCOP về năng lực quản trị, chế biến, và thương mại. Bên cạnh đó, nhiều sản phẩm OCOP hiện chỉ chú trọng đến bao bì, mẫu mã mà chưa đảm bảo chất lượng phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng.
Một trở ngại lớn khác là khó khăn trong tiếp cận nguồn vốn tín dụng. Do giấy chứng nhận OCOP cấp chung cho hợp tác xã mà không cấp riêng cho từng thành viên, các thành viên gặp khó khăn khi vay vốn ngân hàng. Ngoài ra, vấn đề về thủ tục tài chính như thiếu hóa đơn tài chính cũng ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận vốn, làm chậm tiến độ phát triển sản phẩm OCOP.
Giải pháp thúc đẩy sự bền vững cho chương trình OCOP
Để OCOP phát triển bền vững, cần có sự vào cuộc của toàn hệ thống chính trị. Hành lang pháp lý cần được hoàn thiện nhằm hỗ trợ hợp tác xã, doanh nghiệp, và các chủ thể OCOP. Các ngân hàng và tổ chức tín dụng nên linh hoạt hơn trong việc hỗ trợ tín dụng, cung cấp lãi suất ưu đãi cho sản phẩm OCOP.
Bên cạnh đó, các chủ thể OCOP cần liên tục cải tiến sản phẩm để đáp ứng nhu cầu của thị trường và nâng cao chất lượng. Công tác truyền thông cũng cần đẩy mạnh để gia tăng nhận thức về chương trình, từ đó thúc đẩy kinh tế nông thôn và bảo vệ môi trường.
Với những bước tiến cụ thể và sự hỗ trợ toàn diện, chương trình OCOP sẽ ngày càng phát triển, góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm Việt và thúc đẩy kinh tế địa phương bền vững.
