Truy xuất nguồn gốc (TXNG) sản phẩm là yếu tố quan trọng cho sự tồn tại và phát triển của hàng hóa. Do vậy, công tác tuyên truyền, hỗ trợ các doanh nghiệp sử dụng tem TXNG dưới dạng QR-Code, áp dụng hệ thống TXNG, ứng dụng mã số, mã vạch được triển khai đồng bộ. Qua đó, giúp các doanh nghiệp sản xuất bảo vệ và phát triển thương hiệu sản phẩm của mình.
Hiện nay, tỉnh Quảng Ninh đang có 334 sản phẩm OCOP đạt từ 3-5 sao cùng nhiều sản phẩm nông, lâm, thủy sản chủ lực, được đông đảo người tiêu dùng biết đến và tin tưởng sử dụng. Tới nay, việc dán tem TXNG lên các sản phẩm được các doanh nghiệp chú trọng thực hiện. Qua việc dán tem TXNG, tem QR code giúp người tiêu dùng có thể truy xuất và tra cứu thông tin sản phẩm nhanh chóng, thuận tiện. Đặc biệt, tem TXNG có thiết kế đặc biệt, chỉ sử dụng được một lần trên một sản phẩm. Vì vậy, có thể tránh được việc bóc gỡ tem trên sản phẩm chính hãng dán vào sản phẩm kém chất lượng.
Các sản phẩm được lựa chọn áp dụng dán tem QR code là những sản phẩm được sản xuất, kinh doanh do các cơ sở được kiểm soát đảm bảo an toàn thực phẩm (ATTP), được cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP, được chứng nhận VietGAP, HACCP, sản phẩm OCOP đáp ứng các quy định về công bố tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm, nhãn, mác hàng hóa và TXNG… Điển hình như sản phẩm: Miến dong Bình Liêu, gạo nếp cái hoa vàng Đông Triều, chè Hằng Nga, vịt trời Hải Hà, nấm kim châm Đông Triều, miến dong Bình Liêu, nước khoáng Quang Hanh…
Thực tế cho thấy, khi hàng hóa được đăng ký chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu chứng nhận, nhãn hiệu tập thể, dán tem QR-Code giúp các cơ sở sản xuất, kinh doanh kiểm soát chặt chẽ quy trình sản xuất, tạo ra sản phẩm an toàn, bảo đảm nguồn gốc cho người tiêu dùng. Bà Cao Hồng Vân, Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH MTV Newstar, cho biết: Mã QR in trên bao bì sản phẩm đã thể hiện được sự chuyên nghiệp, cạnh tranh và bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng. Hiện trên thị trường có rất nhiều sản phẩm nước mắm Cái Rồng cùng cạnh tranh và có thể giả mạo nhãn hiệu. Tuy nhiên, từ khi dán mã QR lên sản phẩm, chúng tôi đã khẳng định được sản phẩm của mình đối với khách hàng và không xảy ra hiện tượng làm giả, nhái hàng hóa; doanh số bán hàng từ các cửa hàng tăng lên. Khách hàng cũng có thể liên hệ trực tiếp với chúng tôi khi có nhu cầu hoặc phản ánh thông qua việc tiếp nhận thông tin qua quét mã QR trên sản phẩm.
Có được kết quả trên, các cấp, các ngành, địa phương đã thực hiện nhiều giải pháp, như: Hỗ trợ, tư vấn, hướng dẫn thủ tục đăng ký cấp chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu; hỗ trợ nông dân sản xuất, xúc tiến thương mại, quảng bá, giới thiệu nông sản, xây dựng quản lý và phát triển nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận một số đặc sản của địa phương. Đồng thời, triển khai đồng bộ các hoạt động hỗ trợ, tư vấn, sử dụng tem QR code, áp dụng giải pháp ứng dụng hệ thống thông tin điện tử sử dụng tem QR code, TXNG trong quản lý, nhận diện, xác định nguồn gốc thực phẩm nông sản an toàn cho các hộ sản xuất, chế biến và các doanh nghiệp sản xuất đủ điều kiện trên địa bàn tỉnh.
Hiện nay, Sở NN&PTNT hoàn thiện phần mềm “Hệ thống cơ sở dữ liệu TXNG thực phẩm nông, lâm, thủy sản trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh” tại địa chỉ: https://qn.check.net.vn/. Qua đó, đã có gần 100 cơ sở, với gần 400 sản phẩm sử dụng mã QR thông qua hệ thống cơ sở dữ liệu TXNG. Đây là bước chuyển căn bản thay đổi phương thức tiêu thụ nông sản của người nông dân trong xu thế công nghệ số ngày càng phát triển như hiện nay.
Để việc truy xuất hàng hóa được thực hiện đồng bộ, Sở NN&PTNT cùng các sở, ngành liên quan tiếp tục tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền phổ biến nâng cao nhận thức cho các tổ chức, cá nhân về các hoạt động TXNG; xây dựng và phát triển hạ tầng kỹ thuật cần thiết cho hệ thống TXNG của tỉnh; xây dựng danh mục sản phẩm, nhóm sản phẩm trọng điểm ưu tiên triển khai TXNG tại địa phương; tăng cường năng lực quản lý nhà nước về TXNG; xây dựng chính sách khuyến khích và hỗ trợ doanh nghiệp triển khai hệ thống TXNG đồng bộ trên địa bàn tỉnh; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; tăng cường hợp tác quốc tế về TXNG…
Quảng Ninh đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu TXNG sản phẩm, hàng hóa của tỉnh, đảm bảo nhu cầu trao đổi và khai thác thông tin của doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân trên địa bàn tỉnh, trong nước và quốc tế. 100% các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tại tỉnh đều được tập huấn, hoàn thiện kỹ năng trong TXNG và có hệ thống TXNG áp dụng các tiêu chuẩn quốc gia, quốc tế, đảm bảo khả năng tương tác, trao đổi dữ liệu với các hệ thống TXNG của doanh nghiệp trong nước và quốc tế.
