Mai Vàng Yên Tử là một trong số nhiều loài cây có giá trị trong hệ thực vật phong phú sinh trưởng trên chốn non thiêng Yên Tử lạnh giá, ở độ cao tới cả nghìn mét so với mực nước biển. Truyền thuyết kể rằng, khi Đức Phật Trần Nhân Tông cởi bỏ long bào, rời kinh kỳ để về chốn non thiêng Yên Tử, lập nên Thiền phái Trúc Lâm, Ngài đã cùng các đệ tử trồng những cây mai đầu tiên. Dưới bàn tay chăm sóc của các Phật tử, cây mai nhỏ bé ngày nào đã biến thành rừng mai rộng lớn với những đại lão mai vàng có tuổi đời gần 700 tuổi. Rừng mai ấy nay cứ mỗi độ tết đến xuân về lại làm cho Yên Tử càng trở nên linh thiêng, huyền bí khi khoác trên mình vạt áo cà sa dệt bằng sắc mai.
Với những đặc tính vốn có, mai vàng Yên Tử được các giới chuyên gia, các nhà nghiên cứu khoa học trong và ngoài nước đánh giá đây là một nguồn gen quý của Việt Nam, được các nhà khoa học đặc biệt quan tâm và đề xuất: phải nhân giống để bảo tồn và phát triển giống mai.
Mai vàng Yên Tử, loài quý hiếm có giá trị về kinh tế cũng như đời sống tâm linh, còn mãi với thời gian, việc nhân giống thành công mai vàng Yên Tử giúp chủ động tạo được một nguồn hoa đẹp với số lượng lớn và duy trì được nguồn giống quý hiếm này. Khi Tết qua đi, người dân hay những người chơi hoa vẫn có thể trồng lại cây mai vàng để có cây phục vụ Tết năm sau.